Participación das Comunidades Autónomas e Entidades locais no Comité das Rexións

O Comité das Rexións (*CDR) é un órgano consultivo que representa aos entes rexionais e locais da Unión Europea. Foi creado polo Tratado de *Maastricht, e está regulado no artigo 13, apartado 4, do Tratado da Unión Europea (*TUE); artigos 300 e 305 a 307 do Tratado de Funcionamento da Unión Europea (*TFUE), e varias decisións do Consello. A primeira reunión do seu Pleno foi en 1994.

A misión do *CDR é implicar ás entidades rexionais e locais no proceso europeo de toma de decisións, facilitando desta forma a participación dos cidadáns. O *CDR emite ditames nos casos de consulta obrigatoria contemplados nos Tratados, nos casos de consulta facultativa e por propia iniciativa se o considera oportuno. Así, a Comisión, o Consello e o Parlamento deben consultar ao Comité das Rexións antes de que se adopten decisións europeas en ámbitos de repercusión local e rexional (como a política de emprego, o medio ambiente, a educación, a cohesión económica e social ou a saúde pública); pola contra, o *CDR pode levar o asunto ante o Tribunal de Xustiza. Desta maneira, cando o *CDR recibe unha proposta lexislativa, redacta e adopta un ditame e envíao ás institucións pertinentes da UE.

A actividade do *CDR ten dúas limitacións xurídicas: non emite ditame sobre todas as propostas de actos comunitarios e os seus ditames non son vinculantes.

O Comité das Rexións ten na actualidade 329 membros, e o mesmo número de suplentes, procedentes dos 27 países da UE. Os membros son responsables das entidades rexionais e locais e han de ser titulares dun mandato electoral nun ente rexional ou local ou que teñan responsabilidade política ante unha asemblea elixida. O Consello nomea aos membros e os suplentes por un período de cinco anos, por proposta dos países da UE. O número de membros dun país depende da súa poboación e cada país elixe os seus membros segundo as súas propias normas, pero todas as delegacións reflicten o equilibrio político, xeográfico e rexional/local do país correspondente.

O *CDR celebra seis plenos ao ano, nos que establece a súa política xeral e aproba os seus ditames. Conta con seis comisións encargadas de estudar as distintas políticas e elaborar os ditames que se debaten no pleno:

 

·         Cohesión Territorial e Orzamento da UE (*COTER)

·         Política Económica (*ECON)

·         Política Social, Educación, Emprego, Investigación e Cultura (*SEDEC)

·         Medio Ambiente, Cambio Climático e Enerxía (*ENVE)

·         Cidadanía, Gobernación e Asuntos Institucionais e Exteriores (*CIVEX)

·         Recursos Naturais (*NAT)

 

As Comisións elaboran Proxectos de Ditames que logo se debaten nalgún dos Plenos anuais e, se se aproban por maioría, o *CDR presenta o Ditame á Comisión, ao Consello e ao Parlamento Europeos. O Comité tamén aproba resolucións sobre cuestións políticas de actualidade.

Un Presidente e un primeiro Vicepresidente son elixidos de entre os membros do Comité.

Por outra banda, a Mesa é o órgano de impulso da súa actividade, no sentido de que é ela a que elabora o programa político do *CDR ao comezo de cada mandato, controla a execución do #este programa e coordina de forma xeral os traballos dos plenos e das comisións.  En xeral, a Mesa reúnese oito veces ao ano: antes de cada un do seis plenos de Bruxelas, máis dúas reunións extraordinarias, nos dous países que exercen a Presidencia *rotatoria do Consello.  A Mesa está obrigada a reflectir o pluralismo, sobre todo político, da asemblea que constitúe o *CDR. Con este espírito, a composición da Mesa establécese como segue: o Presidente; o Vicepresidente primeiro; 27 Vicepresidentes (un por Estado membro); 26 membros máis, e os presidentes dos grupos políticos.  Do mesmo xeito que o Presidente, a Mesa ten un mandato de dous anos e medio.

Na actualidade hai seis grupos políticos que reflicten as distintas afiliacións políticas: o Partido Popular Europeo (PPE), o Partido dos Socialistas Europeos (PSE), *Renew *Europe, o Grupo da Alianza Europea (AE), o Grupo dos Conservadores e Reformistas Europeos (*CRE) e os Verdes, aínda que os membros tamén poden optar por non formar parte de ningún partido político (non rexistrados).

España conta con 21 membros no Comité das Rexións. Deste total, 17 representan ás Comunidades Autónomas e 4 ás Entidades locais, correspondendo ás Comunidades Autónomas propor os membros que formarán a delegación autonómica, e á FEMP os representantes das Entidades locais. Este sistema adoptouse mediante unha Moción aprobada polo Senado o 20 de outubro de 1993.

Na maior parte dos casos, os representantes titulares das CCAA son os seus Presidentes, aínda que normalmente a actividade é desenvolvida polos suplentes, que poden ser Conselleiros ou altos cargos, e mesmo o Delegado da Comunidade en Bruxelas.