Procesos de reforma dos Estatutos de Autonomía

Tras a aprobación dos 17 Estatutos de Autonomía, que tivo lugar entre 1979 e 1983, a práctica totalidade deles foron modificados. De acordo co establecido no artigo 147.3 da Constitución, estas reformas realízanse de acordo con o procedemento establecido en cada un deles e requiren a posterior aprobación das Cortes Xerais, mediante Lei Orgánica.

Estas modificacións producíronse en sucesivas fases e, en cada momento, tiveron unha finalidade e motivación diferentes.
 

1991

Tiveron como finalidade prever a coincidencia nas datas para a celebración de eleccións con outras Comunidades, así como para a celebración das eleccións locais, polo que unicamente afectou a un artigo en cada un dos Estatutos afectados. Formalizouse mediante estas modificacións:

  • Asturias. Lei Orgánica 3/1991, de 13 de marzo
  • Cantabria. Lei Orgánica 7/1991, de 13 de marzo
  • Murcia. Lei Orgánica 1/1991, de 13 de marzo
  • Comunidade Valenciana. Lei Orgánica 4/1991, de 13 de marzo
  • Castela-A Mancha. Lei Orgánica 6/1991, de 13 de marzo
  • Estremadura. Lei Orgánica 5/1991, de 13 de marzo
  • Madrid. Lei Orgánica 2/1991, de 13 de marzo
     

1994

As modificacións levadas a cabo neste período tiveron maior relevancia ao incorporar aos novos textos a ampliación competencial das Comunidades constituídas pola vía do artigo 143 da Constitución, en especial en materia de asistencia sanitaria e educación. No caso da C. Valenciana a reforma supuxo incorporar as competencias transferidas pola Lei Orgánica 12/1982 (LOTRAVA). Estas modificacións derivaban dos Acordos Autonómicos asinados o 28 de febreiro de 1992 entre o Goberno, o Partido Popular e o Partido Socialista Obreiro Español:

  • Aragón. Lei Orgánica 6/1994, de 24 de marzo
  • Asturias. Lei Orgánica 1/1994, de 24 de marzo
  • Cantabria. Lei Orgánica 2/1994, de 24 de marzo
  • A Rioxa. Lei Orgánica 3/1994, de 24 de marzo
  • Murcia. Lei Orgánica 4/1994, de 24 de marzo
  • C. Valenciana. Lei Orgánica 5/1994, de 24 de marzo
  • Castela-A Mancha. Lei Orgánica 7/1994, de 24 de marzo
  • Estremadura. Lei Orgánica 8/1994, de 24 de marzo
  • Illes Balears. Lei Orgánica 9/1994, de 24 de marzo
  • Madrid. Lei Orgánica 10/1994, de 24 de marzo
  • Castela e León. Lei Orgánica 11/1994, de 24 de marzo

1996-2001

As modificacións levadas a cabo neste período tiveron un significado maior, tanto polo que supuxeron de ampliación competencial como polos cambios institucionais. No caso de Canarias supuxo incorporar as competencias transferidas pola Lei Orgánica 11/1982 (LOTRACA).

  • Asturias. Lei Orgánica 1/1999, de 5 de xaneiro
  • Cantabria. Lei Orgánica 11/1998, de 30 de decembro
  • A Rioxa. Lei Orgánica 2/1999, de 17 de xaneiro
  • Murcia. Lei Orgánica 1/1998, de 15 de xuño
  • Aragón. Lei Orgánica 5/1996, de 30 de decembro
  • Castela-A Mancha. Lei Orgánica 3/1997, de 3 de xullo
  • Canarias. Lei Orgánica 4/1996, de 30 de decembro
  • Navarra. Lei Orgánica 1/2001, de 26 de marzo
  • Estremadura. Lei Orgánica 12/1999, de 6 de maio
  • Illes Balears. Lei Orgánica 3/1999, de 8 de xaneiro
  • Madrid. Lei Orgánica /1998, de 7 de xullo
  • Castela e León. Lei Orgánica 4/1999, de 8 de xaneiro

2002

O novo sistema de financiamento das Comunidades Autónomas e a cesión de tributos (principalmente I. Renda Persoas Físicas, I. Valor Engadido, I. Patrimonio, I. Sucesións e Doazóns, I. Transmisións Patrimoniais e Actos Xurídicos Documentados) obrigou a un novo proceso de reformas dos Estatutos das 15 Comunidades con réxime de financiamento común para a súa adaptación ao previsto na Lei 21/2001, de 27 de decembro. Estas modificacións limitáronse ao parágrafo afectado polo novo sistema de cesión de tributos, en cada unha das Disposicións Adicionais dos Estatutos. Formalizouse mediante as sucesivas Leis 17/2002 a 31/2002, de 1 de xullo, de cesión de tributos do Estado a cada unha das Comunidades Autónomas.

2004-2011

Desde 2004 determinadas Comunidades Autónomas iniciaron procesos de reforma dos seus Estatutos de Autonomía. Na maior parte dos casos o seu contido é moi relevante e supón a aprobación de novos textos completos, con especial atención e incidencia en tres ámbitos:

  • A ampliación e maior precisión competencial
  • A maior relevancia das institucións
  • A previsión de instrumentos de participación e cooperación co Estado

Ao afectar a dous Comunidades Autónomas constituídas pola a vía do artigo 151, en concreto Cataluña e Andalucía, as reformas destas dúas Comunidades  requiriron de senllos referendo de aprobación das propostas iniciais dos respectivos Parlamentos autonómicos e posteriormente aprobadas polas Cortes Xerais.

2012-2019

Proponse e levan a cabo procedementos de reforma sobre contidos moi determinados e específicos.